Văn học Việt Nam là kho tàng phong phú, đầy sáng tạo và sâu sắc, phản ánh sinh động lịch sử, xã hội và con người. Dưới đây là 10 tác phẩm văn học nổi bật mà bạn không nên bỏ lỡ.
1. Truyện Kiều – Nguyễn Du
“Truyện Kiều” là tác phẩm kiệt tác của nền thi ca Việt Nam, kể về cuộc đời bi kịch của Thuý Kiều. Bằng thể thơ lục bát điêu luyện, Nguyễn Du đã dựng nên bức tranh sống động về số phận con người dưới chế độ phong kiến hà khắc. Tác phẩm là biểu tượng của giá trị nhân đạo và tinh thần dân tộc, đồng thời thể hiện tài năng bậc thầy của Nguyễn Du trong việc sử dụng ngôn ngữ.

2. Chí Phèo – Nam Cao
“Chí Phèo” là tác phẩm hiện thực tiêu biểu phản ánh bi kịch của người nông dân trong xã hội phong kiến. Nhân vật Chí Phèo từ một người hiền lành bị đẩy vào con đường tha hóa, rồi khao khát hoàn lương nhưng bị cự tuyệt. Qua đó, Nam Cao phê phán sâu sắc xã hội bất công, đồng thời thể hiện lòng trắc ẩn đối với những số phận bị dồn vào bước đường cùng.

3. Vợ Nhặt – Kim Lân
Tác phẩm “Vợ Nhặt” phản ánh nạn đói khủng khiếp năm 1945, khi con người phải vật lộn với cái chết từng ngày. Nhân vật chính trong truyện, anh Tràng, bất ngờ cưới vợ giữa cảnh đói kém, thể hiện khát vọng sống mãnh liệt và tinh thần lạc quan ngay trong hoàn cảnh tăm tối. Tác phẩm là một bản cáo trạng về xã hội tàn bạo và đồng thời ca ngợi tình người ấm áp.
4. Tắt Đèn – Ngô Tất Tố

“Tắt Đèn” là một tiểu thuyết hiện thực xuất sắc, lên án sự bóc lột tàn nhẫn của giai cấp thống trị đối với người nông dân. Nhân vật chính, chị Dậu, đại diện cho những người phụ nữ chịu nhiều áp bức nhưng vẫn kiên cường đấu tranh vì gia đình. Tác phẩm không chỉ thể hiện số phận bi thảm của người nghèo mà còn khơi gợi ý thức phản kháng mạnh mẽ.
5. Nhật Ký Trong Tù – Hồ Chí Minh
“Nhật Ký Trong Tù” là tập thơ được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng tác trong thời gian bị giam cầm tại Trung Quốc. Bằng bút pháp giản dị nhưng sâu sắc, tác phẩm thể hiện tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường của một người chiến sĩ cách mạng, đồng thời mang giá trị nghệ thuật cao về thơ ca cổ điển phương Đông.
6. Dế Mèn Phiêu Lưu Ký – Tô Hoài
Là một tác phẩm thiếu nhi kinh điển, “Dế Mèn Phiêu Lưu Ký” kể về hành trình trưởng thành của Dế Mèn từ một chàng trai kiêu ngạo đến một người hiểu biết, biết quan tâm đến người khác. Qua câu chuyện này, Tô Hoài gửi gắm nhiều bài học về tình bạn, lòng nhân ái và tinh thần trách nhiệm.
7. Số Đỏ – Vũ Trọng Phụng
“Số Đỏ” là một tiểu thuyết trào phúng nổi tiếng, vạch trần những thói hư tật xấu của xã hội Việt Nam thời kỳ nửa thuộc địa. Nhân vật chính, Xuân Tóc Đỏ, là một kẻ vô học nhưng nhờ may mắn mà trở thành người thành đạt trong xã hội. Tác phẩm mang đến tiếng cười chua cay, lên án sự lố bịch và suy đồi của tầng lớp tư sản thành thị lúc bấy giờ.
8. Bỉ Vỏ – Nguyên Hồng
“Bỉ Vỏ” là một trong những tiểu thuyết hiện thực đầu tiên viết về thế giới tội phạm ở Việt Nam. Nhân vật chính, Tám Bính, từ một cô gái lương thiện bị đẩy vào con đường phạm pháp, phản ánh sự bất công và bi kịch của con người trong xã hội. Nguyên Hồng đã xây dựng một tác phẩm vừa hấp dẫn vừa đầy tính nhân văn.
9. Những Ngày Thơ Ấu – Nguyên Hồng
Là một tác phẩm tự truyện, “Những Ngày Thơ Ấu” kể về tuổi thơ đầy cay đắng của chính tác giả trong một gia đình phong kiến nghèo khó. Tác phẩm không chỉ là lời tự sự xúc động mà còn là bức tranh chân thực về cuộc sống của những con người dưới chế độ cũ.
10. Nỗi Buồn Chiến Tranh – Bảo Ninh
Là một trong những tác phẩm xuất sắc về đề tài chiến tranh, “Nỗi Buồn Chiến Tranh” kể về cuộc đời người lính Kiên, với những ký ức đau thương và nỗi ám ảnh không nguôi. Bảo Ninh không chỉ tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh mà còn đi sâu vào những tổn thương tinh thần của con người, tạo nên một tác phẩm đầy tính nghệ thuật và nhân văn.
Những tác phẩm trên không chỉ là những cột mốc quan trọng của văn học Việt Nam mà còn chứa đựng giá trị sâu sắc về con người và xã hội, xứng đáng để mỗi người yêu văn học tìm đọc và suy ngẫm.
Bangchucai1.edu.vn – Bảng chữ cái Tiếng Việt chuẩn theo Bộ GDĐT 2025